Handleiding

COMMONS is zo opgesteld dat je zelf een casus en een kaartenset kunt aanmaken om mee te spelen. Je bepaald dus helemaal zelf waar jij het team (de spelers) mee aan de slag laat gaan.

Om COMMONS te kunnen spelen moet je een account aanmaken. Dat doe je hier. Vul je mailadres is en kies een wachtwoord.

Eenmaal een account aangemaakt kun je een gebruikersnaam kiezen. Er staat standaard ‘Spelleider’ maar je kunt er ook je naam invullen. Dan volgt een aantal stappen om je casus en kaart set in te voeren. Daar komen we zo op. Eerst het idee van het spel.

Je presenteert de spelers een casus voor waarin je kaders geeft waar het probleem over gaat. Zie het kopje beschrijving casus voor de criteria van een goede casus. De spelers gaan niet vrijuit discussiëren over de casus maar dit doen ze aan de hand van kaartjes waar een oplossing/ idee/ eigenschap op staat. Ze het kopje beschrijving kaartjes voor de criteria van en goed kaartje. De kaartjes kun je onderverdelen in subcategorieën. Dat is niet noodzakelijk maar kan wel helpen in het analyseren van de resultaten achteraf. Zie de voorbeeld casus 'gezond ouder worden' om een beeld hiervan te krijgen.

Doel van het spel is dat de spelers al discussiërend op zoek gaan naar de beste oplossingen voor de gepresenteerde casus. Sommige oplossingen keuren ze als groep af, bij sommige komen ze niet tot overeenstemming en een heel aantal oplossingen zien ze wel zitten. Deze goedgekeurde oplossingen prioriteren de spelers als groep in een top 5. Zie spelregels hoe dit in zijn werk gaat.

1. Functies in de admin-omgeving

Beheer casusses

In deze sectie kun je een nieuwe casus + kaartjes toevoegen, bestaande casussen aanpassen en de casus downloaden.

Nieuwe casus toevoegen

• Klik op ‘beheer casussen’
• Klik vervolgens op ‘nieuwe casus toevoegen’. Voeg de naam van de casus in en type (of plak) de beschrijving van je casus erin
• Geef vervolgens de categorieën van je kaartjes aan. Je kunt ook alle kaartjes in één categorie plaatsen.
• Klik vervolgens op ‘nieuwe kaart toevoegen’
• Vul de naam van de kaart in, de categorie en de tekst van de kaart. Daarna wederom op ‘kaart toevoegen’ totdat je klaar bent

Bestaande casus aanpassen
Je kunt alleen de casussen die je zelf gemaakt hebt aanpassen. De voorbeeldcasussen die erin staan kun je niet aanpassen.

• Klik op icoontje van een ‘pen’ achter de casus
• Pas de naam van de casus aan, klik op verder
• Pas de tekst van de casus aan, klik op verder
• Pas de categorieën aan, klik op verder
• Je kunt elke kaart aanpassen door op het icoontje van een ‘pen’ aan te klikken. Pas de naam, categorie of de tekst van het kaartje aan en klik op gereed.

Nieuwe sessie

Als je casus en kaartjes zijn ingevoerd kun je gaan spelen. Ook kun je een van de voorbeeldcasussen spelen.

• Klik op ‘nieuwe sessie’
• Selecteer je casus en geef hem een onderscheidende omschrijving (bijv. de groep met wie je gaat spelen). Dit is belangrijk om straks per gespeeld spel de resultaten terug te vinden.
• Klik op gereed en dan kun je gaan spelen. Klik op ‘start’
• Je gaat naar een scherm met QR code/ pincode die de spelers moeten scannen/ invullen en dan kun je beginnen
• Als alle spelers zich hebben aangemeld klik je op ‘start spel’
• Er volgt een beginscherm met een toelichting op het spel en de belangrijkste spelregels. Klik nogmaals op ‘start spel’
• Als de spelers de casus nog niet gelezen hebben (zie de 3 opties bij spelregels) klik dan op het icoontje linksboven in het scherm en de casus komt in beeld.

Zie spelregels voor de beschrijvingen van het spel.

Kairos
is de fictieve opdrachtgever in het spel. Zodra het speelbord (de top 5) vol ligt wordt elke ronde de kans groter dat zij ‘langskomt’ met een opdracht. Deze opdrachten zijn disruptief bedoeld waardoor de spelers zich steeds meer als team moeten gaan gedragen. Ze krijgen soms een ‘beloning’ en soms moeten spelers opnieuw moeilijke keuzes maken.

Vorige sessie

(eindresultaten downloaden)

In deze omgeving kun je alle resultaten van de gespeelde sessies terugvinden. Daarom zijn de omschrijvingen van de sessies ook belangrijk. Klik op resultaten voor een overzicht. Als beheerder krijg je een uitgebreide terugkoppeling van de resultaten. Na het spel krijgen de spelers een samenvatting te zien. Zij krijgen te zien hoeveel kaartjes ze gespeeld hebben en in hoeveel procent van de gevallen ze het eens waren over een kaartje. Daarnaast komt het percentage goedgekeurde en afgekeurde kaartjes in beeld evenals het percentage kaartjes waar nog discussie over is. Als laatste is de top 5 van kaartjes te zien. In de rapportage staan de volgende resultaten:

• Dezelfde resultaten als de spelers in de samenvatting hebben gezien
• Gegroepeerd alle namen en beschrijvingen van de afgekeurde, goedgekeurde en discussie kaartjes die gespeeld zijn.
• Overzicht per kaart categorie (% goedgekeurd, % afgekeurd en % discussie)
• Gemiddeld stemgedrag van de spelers als groep (% tegen/ % neutraal/ % voor)
• Individuele terugkoppeling van stemgedrag per speler (% tegen/ % neutraal/ % voor)

Deze zijn eenvoudig op te slaan of te printen via de functie van de browser (safari, chrome, etc.) die je gebruikt.

Accountinstellingen

Hier kun je de gebruikersnaam en je wachtwoord wijzigen.

2. Rol van de spelleider

Als spelleider zorg je ervoor dat het spel gespeeld kan worden. Je start de speelrondes, beëindigd de stemrondes en sleept de kaarten naar de juiste plek op het speelbord. Bij de spelregels staat het grootste gedeelte van de rol van de spelleider uitgelegd. Hieronder staan alle opdrachten die een spelleider heeft in de momenten van het spel. Deze opdrachten staan ook in de opdrachtenbalk bovenaan het spel:

Start van elke ronde

• Spel: het spel gaat beginnen
• Speler: lees de stelling op de kaart
• Spelleider: klik op 'Start ronde' om het spel te beginnen

Nieuwe kaart

• Spel: er is een nieuwe kaart
• Speler: breng je stem uit op je telefoon
• Spelleider: stopt de stemming als iedereen gestemd heeft. Klik op ‘stop stemming’

Discussie

• Spel: jullie hebben geen consent
• Speler: discussieer, beargumenteer en begrijp elkaar
• Spelleider: stopt de discussie na 3 minuten, klik op ‘stop discussie’

Stemmen na discussie

• Spel: er is een nieuwe situatie na deze discussie
• Speler: breng je stem uit op je telefoon
• Spelleider: stopt de stemming als iedereen gestemd heeft, klik op ‘stop stemming’

Uitkomst stemming: discussie

• Spel: er is nog altijd geen consent over deze kaart
• Speler: je hoeft niets te doen
• Spelleider: verplaatst de kaart naar de discussie stapel, sleep met de muis er naar toe

Uitkomst: afgewezen

• Spel: jullie zijn het eens over deze kaart, hij is afgewezen
• Speler: je hoeft niets te doen
• Spelleider: verplaatst de kaart naar de afgekeurd stapel, sleep met de muis er naar toe

Uitkomst: goedgekeurd

• Spel: jullie zijn het eens over deze kaart, hij is goedgekeurd
• Speler: discussieer met elkaar over op welke plek de kaart moet komen te liggen (top 5)
• Spelleider: verplaatst de kaart naar de top 5 of de geaccepteerd stapel, sleep met de muis er naar toe

Kaart is weggesleept, er liggen nog kaarten op de stapel

• Spel: klaar voor de volgende ronde?
• Speler: lees de stelling op de kaart
• Spelleider: klikt op volgende ronde

Geen kaart meer op de stapel

• Spel: het spel is klaar!
• Speler: je hoeft niets te doen
• Spelleider: klikt op resultaten

Opstellen van de kaartjes

COMMONS gebruikt een set kaarten. Gedurende het spel worden deze kaartjes besproken, op gestemd en in sommige gevallen bediscussieerd. Zonder deze set kaarten kan het spel niet gespeeld worden, en om COMMONS goed te kunnen spelen moet deze set kaarten ook goed ontworpen zijn.

Eigenschappen

Een goed ontworpen kaart set heeft de volgende eigenschappen:

• De set kaarten is onderverdeeld in categorieën (onzichtbaar voor de speler).
• Elke categorie is ongeveer in een zelfde mate vertegenwoordigd (qua aantal kaartjes).
• De set kaarten is niet gefocust op één aspect, discipline of expertise, maar op meerdere.
• Elke kaart is uniek en representatief.
• In totaal tussen de 25-40 kaarten.

Ontwerp

Voordat een kaart gemaakt kan worden is het van belang dat de casus of probleemstelling goed geanalyseerd wordt, anders maak je misschien kaarten die niet of minder relevant zijn. Een goede analyse van de casus betekend niet dat het helemaal ontleed hoeft te worden. COMMONS is geen spel wat per sé gaat om het perfecte resultaat te genereren, COMMONS gaat om de interactie tijdens het spel, het ontdekken van elkaars expertises en knelpunten (discussie kaarten) te identificeren.

Na een analyse van het probleem begint het brainstormen voor kaarten. Probeer hier niet exclusief vanuit jouw eigen expertise naar het probleem te kijken. Jij bent nu geen oplosser, jij bent nu geen bepaler en je wilt vooral niet onbedoelde grenzen aanbieden (hoewel dit natuurlijk toch gaat gebeuren omdat het spel nou eenmaal een gelimiteerde set kaarten heeft). Het bedenken van kaarten is dus heel open en naïef: obvious kaarten zijn wellicht zelfs de beste.

Tijdens het verzinnen van kaarten ga je nog niet de kaarten uitwerken. Je schrijf gewoon wat ideeën op en gaat op een later tijdstip pas selecteren welke goed zijn of je bedenkt op een later tijdstip nieuwe kaarten. Als je enkele tientallen ideeën hebt, ga je ze uitwerken. Sommige daarvan zullen nu al sterk en duidelijk zijn, terwijl andere misschien vaag zijn.

Ook het uitwerken is een dynamisch proces wat niet echt een stappenplan heeft. Soms bedenk je een duidelijke titel, andere keren heb je alleen een voorbeeld om van te beginnen en weer een andere keer zit je met een flinke omschrijving. Van deze informatie ga je een kaart maken die aan de volgende eigenschappen moet voldoen.

Titel

De titel van de kaart is de definiërende term voor spelers. Hieraan gaan ze kaart herkennen, maar ook begrijpen. De titel gaat dus direct over het belangrijkste element van de kaart en moet super duidelijk zijn. Om die reden mag de titel uit slechts één of twee woorden bestaan. Heb je meer dan dat? Dan is je kaart niet duidelijk of concreet en zal je wellicht de kaart moeten opsplitsen. Maar ook voor speelbaarheid zijn meer woorden dan dat onduidelijk.

Omschrijvingen

De omschrijving van de kaart bestaat uit enkele zinnen waarin het concept van de kaart wordt uitgelegd. De omschrijving is gebiedend geschreven, alsof het al is geïmplementeerd of uitgevoerd, in plaats van optioneel of als mogelijkheid. Daarnaast is de omschrijving een combinatie van duidelijk en interpretatie. Zo moet het duidelijk zijn wat de kaart bedoeld, maar moet het voor spelers open zijn om te interpreteren hoe en waar dit toegepast wordt. Zeg dus niet dat het binnen een bepaalde situatie iets oplost, zeg alleen dat het datgene oplost.

Categorieën

De categorieën fungeren als een middel het geanalyseerde probleem behapbaar te maken. De reden waarom dit een los punt is, en niet hierboven bij het inhoudelijke, is dat in sommige gevallen de specifieke categorieën van te voren niet duidelijk zijn. Zelfs als ze wél duidelijk zijn, kunnen ze later veranderen of geherdefinieerd worden. Dit moet ook kunnen gebeuren, omdat dit aangeeft dat de set kaarten leidend is, niet specifiek de verwachtingen van de ontwerper(s). Toch heeft het nut van te voren na te denken over welke categorieën – of anders gezegd: soorten kaarten – er kunnen ontstaan voor de kaart set. Laat de bedachte categorieën alleen niet bepalen en limiteren, behoudt een open attitude.

Af is niet klaar

Wanneer je kaart set helemaal af is, is de kaart set niet klaar. Als ontwerper van de set heb je zelf al een bias, zelfs in het geval je dit tezamen met anderen hebt ontwikkeld. Bewust zijn van deze bias is belangrijk, maar het gaat gegarandeerd gebeuren dat een of enkele of misschien zelfs veel kaarten in de set simpelweg niet goed uitpakken tijdens het spelen van COMMONS. Ben daarom tijdens een sessie van COMMONS observatief. Let op kaarten die tot sterke en goede discussie leiden en let op kaarten die dat niet doen. In het geval dat ze dat niet doen, kan het al zijn omdat de spelers een gezamenlijke mindset hebben gecreëerd met betrekking tot de casus. Het kan ook zijn dat de kaart niet de gewenste eigenschappen heeft en te veel factoren van het bovenstaande afkeurlijstje. In dat geval ga je kaarten verwijderen, verbeteren, compleet veranderen, of zelfs nieuwe kaarten bedenken. Sta hier voor open, het kan je kaart set alleen maar verbeteren en sterker maken.

Beschrijving van een casus

COMMONS speel je met een casus. Deze casus is belangrijk om de kaders te stellen voor de spelers. Hier kunnen zij tijdens het spel op terugvallen. Een casus is een situatiebeschrijving die realistisch is geschreven en zich in de praktijk daadwerkelijk kan voordoen of heeft voorgedaan. In veel gevallen wordt in een casus een probleemsituatie beschreven of een vraagstelling geformuleerd.

Schrijftips voor het schrijven van een casus:

• Bedenk een pakkende titel en/of ondertitel
• Maak een korte inleiding en presenteer kort welke probleem centraal staat.
• Omschrijf de casus zo helder en concreet mogelijk.
• Zorg voor voldoende inhoudelijke en contextuele informatie.
  • Waar speelt de casus zich af (fictieve naam)?
  • Om wie gaat het? Beschrijf achtergrond informatie van de doelgroep.
  • Welke context is belangrijk? Sociale, fysieke omgeving?
• Gebruik voor de casus data uit de praktijk/ onderzoek die op waarheid berusten. Denk aan cijfers over beweegdeelname, percentage rokers, leeftijdsopbouw van een gemeente, etc.
• Beschrijf de informatie ongeïnterpreteerd
• Sluit de casus af met een duidelijke beschrijving van het probleem/ de vraag of het doel. De kaart set gaat namelijk over de mogelijke oplossingen van wat je hier beschrijft.

Voorbeelden

Op de website geven we een beschrijving van twee voorbeelden:

• Gezond ouder worden
• Teambuilding

Ook staan deze twee voorbeelden opgenomen als voorbeeldcasus + kaart set. Deze kun je spelen in COMMONS als je een account hebt aangemaakt.